Sûfî Feqiyê Tayran’ın Ey av û av Şiirinde Varlık Dili

Sûfîler, yaratılan eşyada Hakk’ın ilminin farklı tezahürlerinin olduğuna inandıklarından nesnelerdeki hakikatikeşfetmekle, Hakk’ı Hak ile yaşayacaklarına inanırlar. İşte sûfîlerin mevcûdāttaki bilinmezliği Allah’ın ma’rifetiyle idraketmeleri “varlık dili” olarak tarif edilir. Tasavvuf tarihinde varlıkları muradı gereğince okuyan ve eserlerindeişleyen birçok sûfî vardır. Sûfîlerin tefekkür ederek, onlardaki ilâhî sırları okumaları, genelde mürîdin terbiyeeğitimi olan seyr u sülûkte yaşadıkları hâller makamlar için örnek verilmektedir. 17. yüzyılda Anadolu’dayaşayan “Feqiyê Tayran” mahlasıyla meşhur muhakkik Muhammed Müksî’nin (ö. 1049/1640) şiir diliyleokuması diğer sûfilerin varlık okumalarından farklıdır. Tayran, bu çalışmanın konusu olan, “Ey av û av/Ey su su”şiirinde suyun yaratılış amacını, anâsır-ı erbaa gerçeğiyle analiz her hareketinde Allah’ı nasıl yaşadığınısûfî perspektifiyle anlatmaktadır.